لباس سفیدت را به من بده، تئاتری صحنهای دربارة نقش مقنیهای یزدی در عملیات فتحالمبین در شمال غربی استان خوزستان در فروردین ۱۳۶۱ به نویسندگی محمدرضا امیرخانی و کارگردانی محسن جاور.
امیرخانی در فروردین ۱۳۴۲ در شهر یزد به دنیا آمد و در ۱۳۷۴ ش، در رشتۀ مدیریت دولتی از دانشگاه پیام نور شهرستان تفت فارغالتحصیل شد؛ البته پیش از آن در ۱۳۶۰ ش، دورۀ ششماهۀ تئاتر را در جهاد دانشگاهی دانشکدۀ هنرهای زیبا دانشگاه تهران گذرانده و به عرصۀ هنر واردشده بود. از آن زمان به بعد، او در عرصۀ نگارش داستان کوتاه، فیلمنامه و نمایشنامه و نیز بازیگری در نمایشها، تلهفیلمها و سریالهای تلویزیونی به فعالیت پرداخته و در این حوزهها، جوایز بسیاری را از جشنوارهها و مسابقات گوناگون به دست آورده است (امیرخانی).
محسن جاور در ۱۳۵۶ ش در شهر یزد به دنیا آمد. او تحصیلات خود را در زادگاهش گذراند و در ۱۳۸۰ ش، مدرک فوقدیپلم حسابداری را از دانشگاه یزد دریافت کرد. او در ۱۳۶۹ ش عضو گروه تئاتر مدرسه شد و پسازآن، فعالیت هنری خود را در عرصۀ کارگردانی، بازیگری و آموزش تئاتر ادامه داد. از مهمترین آثار وی در حوزۀ دفاع مقدس میتوان به کارگردانی نمایشهای قطعات گمشده و لباس سفیدت را به من بده اشاره کرد (جاور).
نام اثر به لباس سفید مقنیها در حین حفر چاه اشاره دارد. انگیزۀ کارگردان در ساخت این اثر بازگویی سختکوشی مقنیهای استان یزد در عملیات فتحالمبین بوده که برای نخستین بار، پیش از آن، در حدود ۴۶۰ متر کانال حفر کرده بودند (همو؛ برای آگاهی از طرح اجرای آن، نک: جوادیپور و دیگران، ج ۱، ص ۲۱۴؛ مقنی*). سبب نگارش اثر نیز موضوع کمآبی در کویر، تلاش مقنیها در عملیات فتحالمبین و حفاظت از محیطزیست با رویکرد به قناتها بوده است (امیرخانی). تولید این اثر از ایده تا اجرا در حدود یکسال (1389-1390 ش) به طول انجامید (جاور).
داستان نمایش روایت علی، مقنی بازمانده از عملیات فتحالمبین است که در زمان جنگ، وظیفۀ حفر کانال را بر عهده داشت و حسن، دوست و همرزمش است که هر دو اهل روستایی کویری در استان یزدند و تصمیم دارند تا با لایروبی قنات معروف «خضر نبی» در روستایشان، به آب برسند و از این طریق، از حفر چاههای متعدد که به ضرر روستاییان تمام میشود، جلوگیری کنند. در این مسیر، مهندس هاشم، پسر یکی از شهدای روستا نیز با آنها همراه میشود و با پوشیدن لباس سفید مقنی، با همراهی اهالی روستا به جنگ خشکسالی میروند و در این راه، موفق به جاری کردن آب در قنات میشوند (امیرخانی).
بازیگران این نمایش افزونبر کارگردان، عبارت بودند از: احسان زرینآبادی، علی دهقانپور، فاطمه دهقان و مسیح دهقانی. ساخت موسیقی و طراحی صحنه را نیز به ترتیب، حسین افروز و صادق نصیری بر عهده داشتند (جاور).
لباس سفید را به من بده به مدت ۴۵ دقیقه به تهیهکنندگی ادارهکل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان یزد در ۱۳۹۰ ش در تالار شرفالدین علی یزد اجرا شد (همو).
دکور این نمایش صخرهای سنگی و یک درخت در کنارش بود که کف آن با شن و خاک پوشیده شده بود؛ نیز در اواسط اجرا، فیلمی چهاردقیقهای با موضوع نمایش پخش شد (همو).
نمایشنامة این اثر در ۱۳۹۱ ش، با همکاری ادارهکل حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان یزد به چاپ رسید و نیز در جشنوارۀ سراسری مراکز استانهای صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران در بخش نمایش رادیویی در اهواز در ۱۳۹۵ ش، برندۀ جایزۀ بهترین متن شد (همو).
مآخذ: امیرخانی، محمدرضا (نویسندۀ تئاتر لباس سفیدت را به من بده)، مصاحبه با مؤلف، ۱۲ مرداد ۱۳۹۹؛ جاور، محسن (کارگردان تئاتر لباس سفیدت را به من بده)، همان؛ جوادیپور، محمد و دیگران، ارتش جمهوری اسلامی ایران در هشتسال دفاع مقدس (نبردهای غرب دزفول)، تهران: سازمان عقیدتی سیاسی ارتش جمهوری اسلامی ایران، بیتا.
/ سعیده ساقی/